Een waterscheidingsinfarct ontstaat als in het grensgebied van twee verschillende stroomgebieden (verzorgingsgebieden) van de grote hersenslagaders, onvoldoende bloed is gestroomd. Het is dus een plaatselijke afsterving van hersencellen in de grensgebieden tussen twee stroomgebieden in. De andere naam voor een herseninfarct is ischaemisch hersenletsel.

Ischaemie of ischemie betekent onvoldoende doorbloeding van organen of weefsels met als gevolg een tekort aan zuurstof en voedingsstoffen waardoor er weefsel af kan sterven. Er kan een diffuus zenuwcelverlies zijn in de hersenschors (cortex).

Oorzaken:

• sterke bloeddrukdaling (hypotensie)
• ernstige vernauwing/afsluiting van de voorste en middelste of de middelste en achterste hersenbloedvaten.
• door bloedverlies
• micro-embolieën
• bij een langzaam progressief beeld is de oorzaak onzeker

In de meeste gevallen is een sterke bloeddrukdaling de oorzaak. De meest zeldzame vorm wordt veroorzaakt door een bloeding.

De grenszones van de stroomgebieden van de volgende bloedvaten kunnen betrokken zijn:

• de centrale halsslagader (arteria carotis)
• de voorste hersenslagader (ACA)
• de middelste hersenslagader (arteria cerebri media (MCA) ook in de subcorticale gebieden
• de achterste hersenslagader (PCA)
• bloedvaten in de kleine hersenen (cerebellaire aderen)
• de kleine slagaders in de basale ganglia.

Zie onze speciale pagina over de hersenbloedvaten voor uitleg over deze bloedvaten.

Op de grensgebieden van rood en geel, of rood en blauw kan dan een waterscheidingsinfarct ontstaan.

Rood= het gebied dat van bloed wordt voorzien door de middelste hersenslagader middle cerebral artery (MCA).
Geel = het gebied dat van bloed wordt voorzien door de voorste hersenslagader anterior cerebral artery (ACA).

Blauw = het gebied dat van bloed wordt voorzien door de achterste hersenslagader. posterior cerebral artery (PCA).

Waterscheidingsinfarcten worden geclassificeerd als:     

• Corticale (externe) grenszones-infarct 
  • tussen ACA-, MCA- en PCA-gebieden
  • wiggen tussen corticaal en subcorticaal infarct of corticale laminaire necrose
    (corticale laminaire necrose of pseudolaminaire necrose, is afsterven (necrose) van neuronen in de hersenschors (cortex) van de hersenen in situaties waarin de toevoer van zuurstof en glucose onvoldoende is. Dit komt vaak voor bij een hartstilstand, zuurstoftekort in het weefsel (hypoxie) en te laag bloedsuiker (hypoglykemie).
    
• Diep (inwendig) infarct van randzones:
  •  tussen ACA-, MCA- en PCA-gebieden
  • medullaire, lenticulostriate, terugkerende slagader van Heubner en anterior choroïdale slagaders.

Vaak voorkomend of zeldzaam?

Bij 10% van alle herseninfarcten is er sprake van een waterscheidingsinfarct.

De voorste en middelste cerebrale slagaders zijn het vaakst betrokken bij een waterscheidingsinfarct, waardoor de velden tussen deze gebieden het meest te lijden hebben van een doorbloedingsstoornis wat tot een infarct leidt.

Een waterscheidingsinfarct veroorzaakt door bloedverlies komt het minst vaak voor.

Typisch patroon op de scans

Op de scans is vaak een 'rozenkrans'-patroon te herkennen; een langwerpig patroon. Zie onderstaande afbeeldingen:

Case courtesy of A.Prof Frank Gaillard, Radiopaedia.org. From the case rID: 2626 and the case rID: 5199

Gerard stuurde ons een citaat:

Na een operatie (aorta) is een kleine complicatie gebeurd bij de zuurstoftoevoer. Ziekenhuis verklaarde dit als volgt: waterscheiding. In begin kon ik niet meer. Na 2.5 jaar kan ik weer bijna alles, maar heb nog wel resten die verbeterd zouden kunnen worden. Een dronken gevoel. Instabiel. Dat wordt wel steeds beter. Dronken gevoel en minder goed zien door trillende ogen Moet erg oppassen met eten. Zeer zoet, of zout, daar kan ik een black-out van krijgen. Veel rust houden. Emoties ineens belangrijk. Wanneer iemand mij een vrolijke of trieste melding maakt (overdreven), dan heeft dat het zelfde effect als verkeerde dingen eten.

Annelies schreef dit aan ons:

Tijdens het herseninfarct te laat door de huisarts erkend. Groot weefselverlies, ik noem het zwarte gat. Balans in mijn beweging is sterk verminderd en ik kan moeilijk dingen loslaten.

Ervaringsverhalen of citaten gezocht over een waterscheidingsinfarct.

Schrijf óf je hele ervaringsverhaal óf alleen belangrijke zinnen, die we als anonieme citaten zullen plaatsen, met dank.

Typ je verhaal of je belangrijke zinnen in het "Bericht"- vlak. We zullen proberen om binnen een week contact met je op te nemen. Dank je wel!