Licht traumatisch hoofdletsel (LTH)

Een hersenschudding is een 'lichte' vorm van hersenletsel, na een stoot tegen het hoofd of na een val, waarbij de hersenen echt heen en weer worden geschud. Daarbij kunnen microbloedinkjes plaatsvinden. Ook kunnen axonen uitgerekt en afgescheurd worden. Zij zwellen op waardoor er een tijdelijke file is in het hersenwegennetwerk. Axonen zijn uitlopers van neuronen, zenuwcellen, die signalen doorgeven en communiceren met andere hersencellen.

Er zijn bij het zwellen van de axonen complexe veranderingen, waaronder letsel op hersencel niveau (cellulair letsel), ontsteking en de acute stressreactie, die zouden kunnen leiden tot het niet goed kunnen functioneren (disfunctie) van het neurale netwerk. De zwelling van de axonen verdwijnt weer als er herstel optreedt.

Een hersenschudding gaat niet altijd met een korte bewusteloosheid gepaard.  Indien er wel een bewusteloosheid is, duurt die vaak enkele minuten, maar duurt nooit langer dan een kwartier.

Naarmate de ernst van de hersenschudding groter is, is de duur van het bewustzijnsverlies en van 'het gat in het geheugen'; de retrograde amnesie, ook langer.

Duurt een bewusteloosheid langer dan moet met denken aan ernstiger hersenletsel, hersenkneuzing. Meerdere hersenschuddingen kunnen ook leiden tot fors hersenletsel en CTE. Het is van wezenlijk belang om een hersenschudding snel te herkennen opdat de behandeling sneller ingezet kan worden. Na het bijkomen is er vaak een geheugenstoornis van direct vóór- en ná het letsel.
Men kan zich niet lekker voelen, misselijk zijn en/of moeten braken. 

Kinderen

Voor de beoordeling van het bewustzijn na een ongeval is het vooral bij jonge kinderen lastig om hiervan een goede indruk te krijgen. Hiervoor is wel een meetinstrument ontwikkeld. Een landelijke richtlijn wordt opgezet.
Soms geeft de huisarts een wekadvies. Dan moet iemand de persoon met de hersenschudding de eerste 24 uur na de klap een aantal keer wakker maken. Volg de adviezen bij kinderen van https://www.thuisarts.nl/val-of-klap-op-hoofd
Lees ook over het shaken baby syndroom, geschudde baby syndroom...

Klachten na een hersenschudding met eventueel whiplash

Bij de meeste hersenschuddingen is er geen letsel of neurologische verandering in de hersenen. Deze mensen herstellen dan ook na de hersenschudding of whiplash.

Ongeveer tien procent loopt een lichte kneuzing of kleine bloeding op. En minder dan één procent kan een ernstige bloeding krijgen als gevolg van beschadigde bloedvaten door schedelbreuk. Soms met structurele axonale en neuronale schade. Biomarkers, (meetbare indicatoren) zoals nieuwere beeldvormingstechnologieën en eiwitmarkers, zijn veelbelovende 'indicatoren' van licht hersenletsel, maar zijn nog niet klaar voor klinisch gebruik. 

Bij een lichte hersenschudding kan het zijn dat de persoon in kwestie nog enige tijd last heeft van restverschijnselen als: 

• Vermoeidheid
• Hoofdpijn
• Duizeligheid
• Wazig zien
• Concentratieproblemen
• Trager zijn met het verwerken van informatie
• Last hebben van troebel denken
• Gevoelig voor licht en geluid
• Oorsuizen (tinnitus)
• Angstig zijn
• Snel geïrriteerd zijn; prikkelbaarheid, down zijn of huilerig gevoel
• Mogelijke menstruatieverstoring bij vrouwen door hypothalamus-hypofyse-ovarium-as verstoring. Deze twee kleine klieren in de hersenen (de hypothalamus en de hypofyse) werken samen met de eierstokken (ovaria) van de vrouw. De hypothalamus maakt gonadotrofine-releasing hormoon (GnRH). Het GnRH stimuleert de hypofyse om twee hormonen aan te maken: luteïniserend hormoon (LH) en follikelstimulerend hormoon (FSH). 
  
  

De restverschijnselen kunnen vrij lang blijven, weken tot wel maanden. Na een half jaar hebben de meeste mensen met een hersenschudding geen klachten meer.
Als klachten langer dan drie maanden aanhouden kan het duiden op een postcommotioneel syndroom.

Verslechtering?

Neem direct contact op met de arts als de situatie verslechtert.
Denk dan aan klachten als: forse toename van hoofdpijnklachten, herhaaldelijk overgeven, ernstige verwardheid of sufheid; dat is moeilijk te wekken.

Tips voor opbouw van activiteiten

Doe rustig aan!
Het is belangrijk dat iemand niet te snel gaat opbouwen met de activiteiten. Bouw langzaam je activiteiten op. Een vuistregel is: krijg je klachten doe dan een stapje terug. Luister naar je lichaam. Doseer je kostbare energie en besef dat het herstel in het brein tijd nodig heeft. Neem je klachten serieus.

Wissel inspannende activiteiten en ontspanning af; dat helpt om te genezen.
Ga niet de hele dag liggen. Zorg voor voldoende slaap, maar ga niet overdag slapen.

Beperk beeldscherm activiteit in de eerste weken. Geeft het klachten doe dan minder. Neem je verantwoordelijkheid als je aan het verkeer wil deelnemen, het is niet verboden maar het is niet altijd verstandig.

Ga niet sporten in de eerste weken maar probeer rustig aan wel te bewegen.
Vermijd dat je opnieuw een val of stoot tegen het hoofd meemaakt.
Drink geen alcohol, dat verergert de klachten en vertraagt herstel. Dat geldt ook voor drugs.
Tegen de pijn kan je paracetamol nemen maximaal 4x daags 1000 milligram, tenzij de arts een ander advies gaf. 
Als je de pijn goed onderdrukt, kan je makkelijker overdag zo normaal mogelijk functioneren en kan je ’s nachts beter slapen.
Maak een plan met de bedrijfsarts en werkgever over de opbouw van werkuren.

Postcommotioneel syndroom ( PCS )

Een hersenschudding is meestal zonder complicaties en duurt meestal niet langer dan een paar dagen of een paar weken. In sommige gevallen, echter, zijn de klachten van de hersenschudding er na maanden en jaren nog. Klachten langer dan drie maanden worden een Post Commotioneel syndroom/ PCS genoemd. Lees meer op de pagina PCS.

Het is verstandig om bij blijvende klachten en bij een terugval contact op te nemen met de arts. De arts bekijkt dan of onderzoek en/of (revalidatie) behandeling mogelijk is om de klachten te verminderen en het functioneren te verbeteren.

Wat als de klachten langer aanhouden?

Uit onderzoek blijkt dat een kwart van de mensen met licht traumatisch hersenletsel na een half jaar nog steeds klachten heeft die van invloed zijn op hun dagelijks functioneren.
Hoewel minder bekend en minder erkend, kunnen mensen dus ook langere tijd na een hersenschudding of whiplash, cognitieve en/ of lichamelijke problemen hebben.

Concentratiestoornissen, vermoeidheid, duizeligheid en vergeetachtigheid (geheugenproblemen) worden veel genoemd bij een hersenschudding /whiplash. Maar ook worden genoemd: overgevoeligheid voor licht en geluid (zintuiglijke overprikkeling), slecht slapen, veranderingen in gedrag als sneller geïrriteerd, toegenomen emotionaliteit,  impulsiviteit, stemmingswisselingen en of passiviteit.

Als er geen schade vastgesteld is aan het brein (met onze huidige onderzoeksmethoden) en deze persoon wel klachten blijft houden is het zeker geen 'aanstellerij'! Ook verzekeraars zouden dat in gedachten moeten houden. Als iemand met een hersenschudding na weken nog klachten houdt is er te weinig info wat men dan wel moet doen en hoe lang het nog kan duren.

Onlangs is ontdekt dat in de tijd kort na een hersenschudding met een spect-scan (contrast-vloeistof-scan) wel een doorbloedingsstoornis aantoonbaar was.

We schrijven méér op de pagina Post Commotioneel syndroom.
  

Filmpje : hersenschudding en axonale schade

https://www.youtube.com/watch?v=tgChTeALF7g
https://youtu.be/55u5Ivx31og

Zie https://vine.co/v/eUXxn20mKZW Dr. Giza van de Universiteit van California #UCLA toont wat er gebeurt bij hersenschudding. 

Lotgenoten

Het kan heel zinvol zijn om met lotgenoten hierover in gesprek te gaan of tips uit te wisselen !

Lees meer.....Lotgenoten site met veel tips :

https://stichtinghersenschudding.nl/
http://ikhebeenhersenschudding.com/

https://www.facebook.com/groups/1986477854909805/  (= Hersenschudding PCS groep)

Lees meer... (half Engels half Deens, gebruik google translate!) http://shakennotdisturbed.com/

Lees meer... Whiplash info http://whiplashindepraktijk.wordpress.com/

of https://www.facebook.com/whiplashindepraktijk

Downloads

Download hier de folder van Reade over het Post Commotioneel Syndroom PCS. Of de PDF van Het postcommotioneel syndroom van het tijdschrift van psychiatrie

Een stukje uitgelicht uit laatstgenoemde PDF:

"De patiënten met aanhoudende symptomen na licht traumatisch hersenletsel hebben ons geleerd dat hun klachten en problemen niet op te lossen zijn binnen één behandeldiscipline.

Neuropsychologen zijn opgeleid in het diagnosticeren van de aard en ernst van cognitieve stoornissen en kunnen behandelingen aanbieden gericht op het compenseren voor en het omgaan met deze stoornissen in het dagelijkse leven.

De psychiaters zullen vanuit hun specialisme een stemmingsprobleem beoordelen en behandelen. Deze patiënten hebben echter zelden enkel geïsoleerde problemen, maar worden gehinderd door fysieke en financiële problemen en stemmings- en bijvoorbeeld relatieproblemen, die elkaar niet zelden wederzijds beïnvloeden.

Dit vraagt om een geïntegreerde therapeutische aanpak, bij voorkeur in een multidisciplinaire behandelsetting, waarin verschillende disciplines ingezet kunnen worden: o.a. neuropsychologische begeleiding, cognitieve training, ergotherapie en fysiotherapie. Daarbij moet men ook de keuze hebben tussen individuele therapie dan wel groepsbehandeling." Dat wordt ook wel neurotraining genoemd.

Autoregulatie systeem schade bij contactsporters

Bij contactsporten kunnen er als gevolg van klappen op het hoofd kleine letsels ontstaan. Ze zijn niet ernstig genoeg om als hersenschuddingen te benoemen, maar helemaal onschuldig zijn ze ook weer niet. Dat er hersenletsel kan optreden bij contactsporten was al bekend, maar nu is voor het eerst het autoregulatie systeem onderzocht.  

Autoregulatie is een belangrijk veiligheidssysteem dat de hersenen beschermd door te zorgen voor een constante bloeddruk in de hersenen, zelfs bij grote schommelingen in de ‘lichaamsbloeddruk’. Van 52 atleten zijn de autoregulatie functies zowel aan het begin als aan het eind van het seizoen gemeten.

De atleten werden ook vergeleken met 15 sporters die geen contactsport speelden. De onderzoeksresultaten lieten zien dat er schade was in het autoregulatie systeem bij de contactsport atleten. De mate van de schade hing samen met het aantal klappen op het hoofd die de atleet opgelopen had in dat seizoen.

Nog onbeantwoorde vragen zijn nog hoe lang deze schade aanhoudt en of de schade over jaren heen verder toeneemt.

bron:

Wright et al., 2018. Cerebral Autoregulation Is Disrupted Following a Season of Contact Sports Participation. Frontiers in Neurology, https://doi.org/10.3389/fneur.2018.00868