Hersencyste
Een hersencyste is een met vocht gevulde holte in de hersenen. Omdat de schedel niet kan uitzetten als de cyste groeit, kan er druk komen te staan op het hersenweefsel = verhoogde hersendruk dat kan leiden tot hoofdpijn, problemen met het zien (stuwingspapil), sufheid, duizeligheid, misselijkheid en braken, epileptische aanvallen en zelfs leiden tot een waterhoofd.
Vanwege de druk op de hersenen kán het leiden tot uitvalverschijnselen van armen benen of coördinatie van bewegingen of spraakstoornissen. Niet altijd geeft een cyste klachten maar kan per toeval ontdekt worden op een scan die om een heel andere reden wordt gemaakt. Deze cysten hoeven in het hele leven geen klachten te geven.
Verhoogde hersendruk kan leiden tot klachten van:
- hoofdpijn,
- problemen met het zien (stuwingspapil),
- sufheid,
- duizeligheid,
- misselijkheid en braken,
- epileptische aanvallen
- een waterhoofd.
Meestal gaat het om arachnoïdale cysten, een met vocht gevulde holte tussen de lagen van het spinnenwebvlies, die voor de geboorte aanwezig kunnen zijn en op elke leeftijd klachten kunnen geven, maar meestal voor het tiende levensjaar klachten geven. Het betreft vaker jongens dan meisjes. Ook kan een arachnoïdale cyste het gevolg zijn van een hersentumor, hersenvliesontsteking of subarachnoidale bloeding.
Soms treedt er een bloeding op in de cyste of drukt de cyste op de afvoerbuisjes van de hersenholtes, of cisternen waardoor het liquor of hersenvocht niet goed kan wegstromen.
Meestal is een arachnoïdale cyste gelegen in de slaapkwab (of temporaalkwab).
Als er klachten ontstaan, kunnen deze bestaan uit hoofdpijn, een drukkend gevoel, duizeligheid of problemen met het zenuwstelsel.
Andere cysten zijn:
- Dermoid- en epidermoidcysten: dit zijn holtes die bijvoorbeeld talg, haren of huidschilfers kunnen bevatten.
- Colloidcysten: zitten in het voorste deel van de derde hersenkamer en bevatten dik slijm.
- Neuro-epitheliale cysten: deze ontstaan uit het weefsel dat de hersenkamers bekleedt.
- Cysten van een craniofaryngeoom: ontstaan uit weefsel dat overblijft bij de ontwikkeling van de hypofyse.
- Rathke Cleft Cyste (meer info via link)
- Cysten bij een hersentumor: ontstaan door gelekt bloedplasma uit of rond de tumor.
- Cysten door verlies van hersenweefsel: dit zijn holtes die ontstaan nadat hersenweefsel is beschadigd door bepaalde aandoeningen.
Een hersencyste mag niet verward worden met een hersenabces dat een met pus gevulde holte is in de hersenen ten gevolge van een infectie in de hersenen of het omringende weefsel.
bronnen:
Cysten na verlies van hersenweefsel. (z.d.). Geraadpleegd op 30 januari 2016, van https://www.radboudumc.nl/patientenzorg/aandoeningen/hersencyste/soorten-hersencysten/cysten-na-verlies-van-hersenweefsel
Arachnoidale cyste. (z.d.). Geraadpleegd op 30 januari 2016, van https://www.kinderneurologie.eu/ziektebeelden/aangeboren/arachnoidalecyste.php
Cysten bij craniofaryngeoom. (z.d.). Geraadpleegd op 30 januari 2016, van https://www.radboudumc.nl/patientenzorg/aandoeningen/hersencyste/soorten-hersencysten/cysten-bij-craniofaryngeoom
Dermoid- en epidermoidcysten. (z.d.). Geraadpleegd op 30 januari 2016, van https://www.radboudumc.nl/patientenzorg/aandoeningen/hersencyste/soorten-hersencysten/dermoid-en-epidermoidcysten
Eyskens, E., Feenstra, L., Meinders, A. E., Vandenbroucke, J. P., & Van Weel, C. (1997). Codex Medicus (10e ed.). Maarssen, Nederland: Elsevier Gezondheidszorg.
Hersencyste. (z.d.). Geraadpleegd op 30 januari 2016, van https://www.radboudumc.nl/patientenzorg/aandoeningen/hersencyste
Hersencysten – NVvN. (z.d.). Geraadpleegd op 30 januari 2016, van http://www.nvvn.org/patienteninfo/schedel-en-hersenen/hersencysten/
Hersenletsel uitleg team | Hersenletsel-uitleg.nl. (z.d.). Geraadpleegd op 29 januari 2016, van https://www.hersenletsel-uitleg.nl/
Kuks, J. B. M., Snoek, J. W., Oosterhuis, H. G. J. H., & Fock, J. M. (2003). Klinische neurologie (15e ed.). Houten, Nederland: Bohn Stafleu van Loghum.