Cingulatus gyrus of gyrus cinguli

Woord vooraf: Het brein werkt als één geheel samen. Hersenfuncties lopen verspreid door de hersengebieden en komen voort uit de uitwisseling tussen de gebieden. Toch zijn er wel klachten aan te wijzen per hersengebied.

 

Wat betekent de naam?

Cingel betekent ceintuur. De anatomen zagen dit hersengebied als een ceintuur om de hersenbalk lopen. Gyrus betekent winding in de hersenen.

Waar in de hersenen?

De gyrus cinguli / cingulatus gyrus is een gordelwinding van de grote hersenen (geel in onderstaande afbeelding) en zoals gezegd loopt dit hersengebied als een ceintuur om de hersenbalk (corpus callosum). De gordelwinding ligt diep in de groeve tussen beide hersenhelften in.

cinggyr.jpg
Afbeelding zie Wikipedia Gyrus cinguli

 

De gordelwinding bestaat uit twee delen:

  1. de gyrus cinguli anterior of voorste gordelwinding
  2. de gyrus cinguli posterior of achterste gordelwinding.

Door de gyrus cinguli loopt een bundel van witte vezels heen dat het cingulum heet.


Functie

Het voorste deel van dit gebied (anterior cingulate cortex; ACC / gyrus cinguli anterior) kenmerkt zich door deze functies:

  • spontane emotionele uitdrukkingen
  • de verwerking van positieve en negatieve bekrachtigers (beloning en straf)
  • motivatie
  • verwerking van emotionele prikkels
  • verwerking van de emotionele weerstand tegen pijnprikkels
  • regulatie van bloeddruk en hartslagfrequentie functies


Het is dan ook begrijpelijk dat letsel in dit gebied invloed heeft op deze functies.

Overigens is ook een gebied in de kleine hersenen, de para vermis betrokken bij beloning en strafcircuits.

Het achterste gedeelte, de cortex cingularis posterior / posterior cingulate cortex; PCC is in verband gebracht met het herinneren van pijn en het terughalen van herinneringen van het episodisch geheugen.

 

Onderdeel van het limbische systeem

De gyrus cinguli / cingulatus gyrus behoort tot het limbische systeem, afgeleid van het Latijnse woord limbus dat 'rand' betekent. Het limbische systeem ligt aan de rand onder de hersenkwabben.

Het hele limbische systeem wordt gevormd door een groep hersenstructuren in de grote hersenen die betrokken zijn bij emotie, emotieregulering, emotioneel geheugen, genot en motivatie. Hier worden onder andere hormonen geproduceerd en wordt de temperatuur en de eetlust geregeld. Schade aan het limbisch systeem kan het hormonale systeem uit balans brengen. Het vermogen om honger of een gevoel van verzadiging waar te nemen is verminderd en emotionele reacties kunnen veranderen.
 

Bush, Luu & Posner Bush, G., Luu, P. & Posner, M.I. (2000). Cognitive and emotional influences in anterior cingulate cortex. Trends in Cognitive Sciences, 4: 215-222.
Nielsen FA, Balslev D, Hansen LK (2005). "Mining the posterior cingulate: segregation between memory and pain components" (PDF). NeuroImage. 27 (3): 520–532. doi:10.1016/j.neuroimage.2005.04.034. PMID 15946864. S2CID 18509039.
Boxer, A. L., Rankin, K. P., Miller, B. L., Schuff, N., Weiner, M., Gorno-Tempini, M.-L., and
Rosen, H. J. (2003). Cinguloparietal atrophy distinguishes Alzheimer disease from seman-
tic dementia. Archives of Neurology, 60(7):949–956. PMID: 12873851. DOI: 10.1001/arch-
neur.60.7.949. ISSN 0003-9942
Vogt, B.A. & Morecraft, R.J. (2009). Cingulate gyrus. In M.D. Binder, N. Hirokawa & U. Windhorst (Red.), Encyclopedia of neuroscience. (pp. 722-725). Berlin-Heidelberg: Springer-Verlag.