Hoe herken je hersenletsel?

Om hersenletsel te herkennen of te kunnen diagnosticeren zijn meerdere instrumenten ontwikkeld. De huisarts kan soms een gevoel hebben dat iets niet helemaal pluis is. Zij maken gebruik van een stroomdiagram om grofweg en snel klachten te inventariseren.

 

Naast de beeldvormende technieken en het neurologisch onderzoek die de neuroloog in kan zetten als scans, kan een neuropsychologisch onderzoek aangevraagd worden. Op internet zijn er diverse zijn er checklists, en minder betrouwbare testen. We bespreken ze in deze volgorde op deze pagina.

Verleden uitpluizen en Checklist om hersenletsel te herkennen

Zolang we geen perfecte technologie hebben, moeten we het verhaal nagaan of er een vermoeden is van hersenletsel.

Een checklist is de eerste screening van het verleden. Bij acuut letsel is dat niet nodig dan is het overduidelijk dat er hersenletsel is. Maar er zijn ook hersenletsels die 'gemist' zijn. Iemands leven wordt onder de loep gelegd om gebeurtenissen te linken aan de huidige klachten:

Heb jij of heeft je cliënt ooit iets meegemaakt van onderstaande lijst? Check dan meer! Heb je een 'Niet-pluis-gevoel'? Check dan ook de pagina niet pluis, toch NAH?

 

Verleden uitpluizen 

  • Val, klap, botsing tegen het hoofd, voorwerp in het hoofd, explosie, mishandeling

 (traumatisch hersenletsel; hersenkneuzing, hersenschudding)

 

  • Bloeding of bloedprop of infarct in de hersenen 

(hersenbloeding, herseninfarctTIA)

 

  • Zuurstoftekort

(reanimatie, verdrinking, verstikking, verwurging, vergiftiging)

 

  • Infectie ontsteking in de hersenen

(hersenvliesontsteking hersenontsteking of meningo-encefalitis) hersenabces)

 

  • Gezwel in de hersenen

(hersentumor , primaire hersentumor of metastase uitzaaiing)

 

  • Drugs Alcohol, gewerkt met chemicaliën, oplossingsmiddelen, zware metalen of neurotoxine 

(drugs en alcoholintoxicatie, zelfs lachgas, en  intoxicatie)

 

 

 

  •      Problemen in de zwangerschap, rond de geboorte. Mogelijk  

        aangeboren hersenletsel

 

Als mensen één van bovenstaande situaties heeft meegemaakt en klachten heeft bij het denken, of in het overzicht behouden, moeite heeft met emoties of met prikkelgevoeligheid is het verstandig om de checklist in te vullen die we speciaal ontwikkeld hebben. Deze dient u niet online in te vullen maar te downloaden en dan thuis invullen en meenemen naar de huisarts of bedrijfsarts.

Link naar Checklist

Test 

Als de lijst hierboven, of de checklist onzichtbare gevolgen, al een aanwijzing gaf uit het verleden kan nog een kleine vragenlijst gedaan voordat iemand naar een neuroloog voor neurologisch onderzoek of naar een neuropsycholoog voor neuropsychologisch onderzoek verwezen kan worden.

 

Doe onderstaande korte test, noteer de antwoorden voor u zelf. Of download de test ook op deze pagina. Vraag ook uw partner, kinderen, familie of vriend(in) om deze vragen over u te beantwoorden. Mochten er een aantal van de vragen met ja of soms beantwoord zijn, neem dan contact op met uw arts en bespreek deze test én wat er in uw verleden is voorgevallen waardoor u hersenletsel vermoedt! Als uw casus moeilijker is ga naar een hersenletselteam in uw regio (gratis).

 

Herken je klachten over het denken:

met dank aan Hersenletselteam Zeeland /NAH West Brabant/Stichting ketenzorg Midden Noord Zeeland

 

Ja Soms Nee

  • Heeft u moeite om zich te concentreren?

  • Als u een boek leest.

  • Het luisteren naar een gesprek.

  • Denkt u wel eens dat er te veel van u verlangd wordt?

□ □ □

□ □ □

□ □ □

□ □ □

  • Vindt u uw omgeving vaak te druk?

□ □ □

  • Vindt u het moeilijk om twee dingen te gelijk te doen? Bijv. praten terwijl u eten kookt.

□ □ □

 

  • Heeft u problemen met het vinden van de juiste woorden?

□ □ □

  • Als u wat verteld wordt, gaat het u dan te snel?

  • Raakt u de draad kwijt?

□ □ □

□ □ □

  • Kunt u opdrachten/afspraken moeilijk onthouden?

  • Bent u afspraken bij het opschrijven in uw agenda al weer vergeten?

□ □ □

□ □ □

 

Lichamelijke klachten:

 

 

Ja Soms Nee

  • Denkt u wel, ik ben vaker moe dan vroeger?

□ □ □

  • Heeft u moeite uw evenwicht te bewaren?

  • Dronkenmansloop

  • Of steun zoeken

□ □ □

□ □ □

□ □ □

  • Heeft u moeite geuren te herkennen?

□ □ □

  • Heeft u moeite met zien?

  • Ziet u vlekken?

  • Heeft u moeite met lezen?

□ □ □

□ □ □

□ □ □

  • Heeft u last van fel licht?

  • Of van bepaalde geluiden?

□ □ □

□ □ □

 

Klachten op het gebied van veranderingen van persoonlijkheid, emotie en gedrag:

 

 

Ja Soms Nee

  • Bent u snel geprikkeld?

  • Als er te veel mensen zijn

  • Als er te veel lawaai is.

□ □ □

□ □ □

□ □ □

  • Heeft u moeite met onverwachte gebeurtenissen?

□ □ □

  • Vindt men u emotioneler geworden?

  • Bent u sneller boos of verdrietig?

  • Lacht u wel eens als dit niet gepast is?

  • Vindt men u onverschillig, koel?

□ □ □

□ □ □

□ □ □

□ □ □

  • Bent u spontaner geworden?

  • Te snel ja zeggen terwijl u als u erover nagedacht had
    liever nee had gezegd.

  • Teveel geld uitgeven aan zaken die u niet nodig heeft.

  • Heeft u moeite om te stoppen met eten?

□ □ □

□ □ □

 

□ □ □

□ □ □

  • Heeft u moeite om uw huishouden of administratie op orde te houden?

□ □ □

  • Blijven er werkzaamheden (huishouden/hobby) liggen?

  • Begint u niet zo snel aan iets?

□ □ □

□ □ □

  • Zeggen mensen dat u meer aan u zelf denkt en niet aan

anderen?

□ □ □

  • Vindt u dat uw leven veranderd is?

□ □ □

 

Vraag ook uw partner, kinderen, familie of vriend(in) om deze vragen over u te beantwoorden. Mochten er een aantal van bovenstaande vragen met ja of soms beantwoord zijn, neem dan contact op met een hersenletselteam in uw regio of ga naar uw arts en bespreek deze test én wat er in uw verleden is voorgevallen waardoor u hersenletsel vermoedt!.

 

Met dank aan Hersenletselteam Zeeland.  www.ketenzorgzeeland.nl/hersenletsel

Download de test en print

Download de lijst hier en print 'm  of print de 'Niet pluis-gevoelens'poster:

Signaleringslijst_volwassenen
Word – 41,9 KB 3263 downloads
Niet pluis gevoelens huisarts ouder leerkracht
PDF – 1,1 MB 1852 downloads
NAH-Niet-aangeboren hersenletsel: oorzaken, gevolgen, signalen en zorg’
PDF – 932,6 KB 2937 downloads

Signaleringslijsten hulpverleners

Bent u hulpverlener en heeft u een vermoeden dat iemand hersenletsel heeft?  Signaleringslijsten zijn bedoeld om de gevolgen van een letsel in kaart te brengen.

Signaleringslijst voor volwassenen met CVA, De lijst is gevalideerd binnen een groep CVA-patiënten en bleek een bruikbaar instrument om het cognitief functioneren objectief te meten en te voorspellen hoe dit na zes maanden zou zijn. 

 

 

       Hieronder:

   ⇣

 

Signaleringslijst voor volwassenen met NAH Dit instrument is gebaseerd op de signaleringslijst CVA en geschikt gemaakt voor volwassenen met NAH. De lijst kan gebruikt worden door professionals.

  

 

      Hieronder:
   ⇣
 

 

Voor kinderen en jongeren met hersenletsel Lijst voor opsporen van gevolgen van hersenletsel bij kinderen en jongeren. Cognitieve, emotionele, sociale, gedragsmatige aspecten. De lijst dient ingevuld te worden door profs. Wij missen 

prikkelgevoeligheid

       Hieronder:

    ⇣

 

CVA instrument volwassenen_
PDF – 182,7 KB
Signaleringslijst Zorgverleners volwassenen NAH
PDF – 114,0 KB
Signaleringslijst NAH_bij_kinderen
PDF – 187,9 KB

Neuroloog met neurologisch onderzoek

De huisarts kan iemand met een vermoeden van hersenletsel in het verleden naar de neuroloog verwijzen.
De neuroloog zal altijd vragen stellen over het verleden en over de omstandigheden waardoor een vermoeden ontstaan is dat er mogelijk sprake is van hersenletsel.

De neuroloog kan meerdere onderzoeken laten doen, waarvan hij of zij meent dat het duidelijkheid kan geven. Niet elk onderzoek zal ingezet worden. We noemen enkele onderzoeken: Elektro-encefalogram (EEG), dat is een hersenfilmpje. Bloedonderzoek, hersenvocht (liquor) afnemen middels een ruggenprik, EMG, waarmee de zelektrische activiteit in de spieren gemeten kan worden. Er kan een MRI-scan of een CT-scan gedaan worden of doorverwezen worden naar een academisch ziekenhuis voor een doorbloedingsscan als daar aanwijzingen voor zijn.
Hersenletsel is helaas niet altijd duidelijk op een scan te zien. Zeker met diffuus letsel is er geen litteken zichtbaar. Als er wel een litteken zichtbaar is, heet dat focale pathologie of focaal hersenletsel. Als er een ruimte innemend proces wordt gezien, zal verder onderzoek nodig zijn om een hersentumor uit te sluiten.

N.P.O.

Als de neuroloog het neurologisch onderzoek gedaan heeft en scans heeft afgenomen (of een EEG, EMG) en hij of zij  de scans niet helemaal kan duiden, en in het geval dat hij meer duidelijkheid wil krijgen over de aard en omvang van cognitieve problemen, kan een neuropsychologisch onderzoek aangevraagd worden.

 

We hebben een speciale pagina over het diepgaander onderzoek: het neuropsychologisch onderzoek N.P.O, dat gemiddeld drie uur duurt of in meerdere dagdelen wordt afgenomen.

Het onderzoekt psychologische verschijnselen en functies met een veronderstelde neurologische achtergrond. Het kan gevolgen van hersenletsel in kaart brengen wat een MRI of CT scan niet kan. Want hoe tragisch ook, een scan brengt niet elk hersenletsel in beeld. Lees meer over scans en wat zij wel en niet in beeld kunnen brengen.

 

Helaas kan niet elk onderzoek gedaan worden die in de lotgenotengroepen besproken worden. Soms omdat het niet betaald wordt door de verzekeraar, soms omdat de wetenschappelijke onderbouwing ontbreekt of als die er wel is, er nog teveel twijfels over de inzet is.

 

Onzichtbare gevolgen

Veel hersenletselgetroffenen hebben onzichtbare gevolgen. Dat kan al een aanwijzing zijn over mogelijk letsel in het verleden. Lees meer over deze symptomen, klik hier.

 

Geen duidelijkheid?
Voor veel mensen komt er desondanks geen duidelijkheid terwijl zij klachten houden. Dat kan heel frustrerend zijn maar hoeft niet altijd te betekenen dat er geen letsel is. Het kan alleen niet bewezen worden. De strijd van wel / niet kan jarenlang duren en mensen intens bezeren van binnen, zeker als er een uitkering op het spel staat of dat de tegenpartij niet uitkeert en mensen aan de rand van een financiële afgrond brengt.
Onze pagina : Als je niet geloofd wordt, kan misschien dan nog licht op het geheel werpen.